| Rodzaje wad postawy |
 Prawidłową postawą można nazwać taką postawę ciała, która zapewnia optymalną stabilność, wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego do jej utrzymania w pionie oraz posiada warunki do optymalnego ułożenia narządów wewnętrznych(brak ucisków np. na płuca).Prawidłowa postawa charakteryzuje się: - prostym ustawieniem głowy - fizjologicznymi wygięciami kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej i prostym kręgosłupem w płaszczyźnie czołowej - dobrze wysklepioną klatką piersiową - dobrze podpartą miednicą na głowach kości udowej - prostymi kończynami dolnymi - prawidłowo wysklepioną stopą Postawa nieprawidłowa, to wszelkie nieprawidłowości sposobu trzymania się w pozycji stojącej, a utrzymanie ciała w pionie wymaga wysiłku mięśni oraz zagraża przedwczesnemu zużyciu narządów ruchu.. Wady postawy mogą być różnorakiego pochodzenia: wrodzone - krótsza noga, zaburzenia kostnienia, zanik mięśni, dodatkowe żebra, rozszczepy kręgów. nabyte - wywołane przebytymi chorobami np. krzywice, porażenie mięśni - nawykowe - na skutek zaburzenia nawyku prawidłowej postawy. - są też wady o nieznanej przyczynie, są to niektóre skoliozy. Najczęstsze wady postawy to: - wady kręgosłupa - wady klatki piersiowej - wady kończyn dolnych - wady stóp Wady klatki piersiowej: - Klatka tzw. szewska (lejkowata)- jest następstwem wrodzonego zaburzenia rozwoju przepony lub też nieproporcjonalnego rozrostu chrząstek żebrowych. Charakteryzuje się lejkowatym zapadnięciem dolnej części mostka i przylegających odcinków żeber. - klatka tzw. kurza - cechuje ją zniekształceniem mostka, który tworzy silne uwypuklenia do przodu. Są to najczęściej wady rozwojowe powstałe na skutek przebytej krzywicy. Do najczęściej występujących wad wśród dzieci i młodzieży należą wady kręgosłupa. Są to skrzywienia kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej czyli: - plecy okrągłe - plecy wklęsłe - okrągło-wklęsłe - plecy płaskie -czyli brak fizjologicznego wygięcia kręgosłupa PLECY OKRĄGŁE Wada występuje u ok.6% sześciolatków i około 10% dziesięciolatków. Charakteryzuje się ona zwiększonym wygięciem kręgosłupa ku tyłowi w odcinku piersiowym. Dziecko takie ma głowę i barki wysunięte do przodu, łopatki odstające. Potocznie mówi się o takim dziecku, że się garbi. Wada ta może mieć charakter przejściowy, przyczynami najczęściej są zmęczenie dziecka, pozostającego w czasie dnia zbyt długo w pozycji siedzącej, zwłaszcza gdy kształt i wysokość stołu i krzesła czy ławki szkolnej są nieodpowiednie. Inne przyczyny to: osłabienie po chorobie, słaby wzrok, chęć ukrycia przez dziewczynki rozwijających się piersi, nadmierna w stosunku do rówieśników wysokość ciała, słaby garnitur mięśniowy- otyłość itp. W plecach okrągłych obserwuje się nadmiernie rozciągnięte mięśnie kręgosłupa i przykurczone mięśnie klatki piersiowej. Przy plecach płaskich brak fizjologicznych wygięć kręgosłupa powoduje wypadnięcie funkcji amortyzacyjnej kręgosłupa. Poszczególne elementy kręgosłupa ulegają przeciążeniu i prowadzą do zmian zwyrodnieniowych. Pojemność i ruchomość klatki piersiowej jest upośledzona. Skrzywienia w płaszczyźnie złożonej to skoliozy. Takie zniekształcenie kręgosłupa może doprowadzić do zaburzeń w układzie krążenia, w układzie oddechowym i innych narządach. Skoliozy zdarzają się kilkakrotnie częściej u dziewcząt niż u chłopców. Mówiąc o przyczynach skoliozy należy wyodrębnić dwie zasadnicze grupy, czynnościową i strukturalną. Ta pierwsza posiada przyczyny w widocznych wadach np. nierówne kończyny dolne, ból powodujący odruchowe skrzywienie. Wady, które powstały z grupy czynnościowej można zupełnie usunąć likwidując przyczynę i wzmacniając mięśnie kształtujące postawę. Drugą grupę cechują zmiany, które utrwaliły się w budowie kręgosłupa i tułowia (krzywice klatki piersiowej, porażenia, niedowład mięśni). Przyczyny tego stanu mogą być wrodzone i trudne do całkowitego usunięcia. Skolioza nie leczona powoduje wiele powikłań i następstw niekorzystnych w działaniu różnych narządów wewnętrznych np. uciska jedno płuco, wyłączając je z procesu oddychania. Taka sytuacja może doprowadzić do niewydolności oddechowej, do przerostu prawego przedsionka i prawej komory serca i zaburzeń układu krążenia. Mogą też wystąpić różne objawy ze strony układu nerwowego poprzez uciskanie kręgów na korzenie nerwowe powodując bóle korzeniowe i nerwów międzyżebrowych. Wszystkie skoliozy, muszą być leczone ponieważ mogą powodować wadliwe funkcjonowanie organizmu. Wady kończyn dolnych i stóp. Wady kończyn dolnych i stóp są niejednokrotnie przyczyną wielu wad postawy tułowia. Należy pamiętać, że nogi są podstawą całego ciała i utrzymują jego ciężar. Zatem należy dbać z wielką troską o prawidłową higienę w szczególności stóp (dobrze dobrane obuwie), a także o wypoczynek dla całych nóg. Podstawowymi wadami kończyn dolnych są: płaskostopie, kolana koślawe - popularne iksy i kolana szpotawe - nogi dżokeja. Należy pamiętać, że w pewnych okresach życia dziecka takie nieprawidłowości są typową prawidłowością rozwojową. Zdrowy noworodek ma kończyny szpotawe, zaś w drugim roku życia szpotawość zanika i stopniowo przechodzi w fizjologiczną kość charakterystyczną u dziecka do lat 8. Zmiany rozwojowe dotyczą również stopy dziecka. Stopa małego dziecka ma obfitą podściółkę tłuszczową, mięśnie wysklepiające stopę są bardzo słabe. Trudno mówić o płaskostopiu u dziecka do 4-5 roku życia. W tym czasie należy zwrócić szczególną uwagę na kość pięty i jej ustawieniu w stosunku do całej nogi aby sprawdzić czy niema przypadku koślawości pięty. Jeżeli budowa stopy budzi niepokój, należy zwrócić się do lekarza najlepiej ortopedy. |
